Jak poprawnie dezynfekować powierzchnie i przedmioty codziennego użytku?
W tym roku w sposób szczególny przekonaliśmy się jak ogromne znaczenie ma zachowanie zasad higieny. Dezynfekcja skóry stała się absolutną koniecznością. Czy jednak samo mycie rąk wystarczy do tego, aby zapobiec przenoszeniu się chorób zakaźnych i rozprzestrzenianiu bakterii, wirusów i grzybów? Otóż nie, potrzeba jeszcze zadbać o odpowiednią czystość powierzchni i przedmiotów codziennego użytku.
Dezynfekcja a sterylizacja
W celu eliminacji zagrożeń związanych ze szkodliwymi czynnikami biologicznymi stosuje się najczęściej metody profilaktyczne takie jak: dezynfekcja narzędzi, przedmiotów i powierzchni oraz sterylizacja.
Dezynfekcja często nazywana odkażaniem jest procesem podczas którego dochodzi do zmniejszenia ilości i ograniczenia rozpowszechniania się drobnoustrojów chorobotwórczych w formie wegetatywnej. Wykorzystuje się do niej zazwyczaj środki fizyczne lub chemiczne. Natomiast podczas sterylizacji dochodzi do usunięcia wszystkich drobnoustrojów, zarówno tych w formie wegetatywnej, jak i przetrwalnikowej. Dokonuje się tego poprzez działanie ciepła wilgotnego i suchego, gazów, promieniowania jonizującego lub środków chemicznych.
Warunki skutecznej dezynfekcji
Skuteczna dezynfekcja wymaga zastosowania prawnie dozwolonych środków biobójczych. Aby we właściwy sposób przeprowadzić dezynfekcję, należy:
- Dobrać środek dezynfekujący w zależności od materiału, który zamierzamy odkazić.
- Wybrać środek o możliwym najszerszym zakresie działania (najlepiej jeśli eliminuje bakterie, grzyby, wirusy, prątki gruźlicy i jest sporobójczy).
- Zwrócić uwagę na czas dezynfekcji i go przestrzegać.
- Jeśli chcemy przeprowadzić dezynfekcję zanurzeniową należy przygotować roztwór roboczy preparatu dezynfekcyjnego w odpowiednim stężeniu.
- W sposób mechaniczny usunąć zanieczyszczenia organiczne przed dezynfekcją, aby zapewnić pełny dostęp środka aktywnego do dezynfekowanej powierzchni.
Zastosowanie środków dezynfekcyjnych
Środki dezynfekcyjne traktowane są jako produkty lecznicze, które powinna cechować działalność biobójcza, brak szkodliwości zdrowotnej oraz szybkie działanie.
Możemy wyróżnić następujące rodzaje środków dezynfekcyjnych:
- środki o słabym działaniu – czwartorzędowe związki amoniowe,
- środki o średniej sile działania – związki chloru, alkohole, formaldehydy, jodofory, związki fenolu
- środki o silnym działaniu – tlenek etylenu, glutaraldehyd, kwas nadoctowy.
Rozważając zastosowanie odpowiedniego środka dezynfekcyjnego należy uwzględnić rodzaj powierzchni:
- niskiego ryzyka (np. podłogi, ściany, meble),
- wysokiego ryzyka (np. powierzchnie, które miały styczność ze skórą człowieka).
Im ryzyko wyższe, tym silniejszy środek dezynfekcyjny powinien zostać użyty.
Metody dezynfekcji i mycia powierzchni
Dezynfekcji można dokonać na małych, dużych i trudnodostępnych powierzchniach.
Jeśli będziemy wykorzystywać do tego preparat dezynfekcyjny w postaci aerozolu lub pianki należy w pierwszej kolejności nałożyć odzież ochronną. W przypadku zanieczyszczenia powierzchni konieczne jest umycie jej wodą z detergentem, po czym powinno się wytrzeć ją do sucha. Następnie istotne jest by sprawdzić na etykiecie, ile środek dezynfekcyjny powinien pozostać na powierzchni i za pomocą preparatu dezynfekcyjnego spryskać ją z odległości przynajmniej 30 cm, aby pojawiła się wilgoć. Po upływie czasu wymaganego przez producenta pozostaje już zmyć powierzchnię czystą wodą i umyć ręce.
Natomiast, jeśli będziemy wykorzystywać płyn do dezynfekcji należy podobnie jak w poprzednim przypadku nałożyć odzież ochroną, przygotować roztwór preparatu dezynfekcyjnego zgodnie z zaleceniami producenta. W przypadku zabrudzeń powierzchni konieczne jest umycie jej wodą z detergentami, a następnie dokładne osuszenie. Po wykonaniu tych czynności myjemy powierzchnię przygotowanym wcześniej roztworem dezynfekcyjnym i zostawiamy ją wilgotną przez określony na etykiecie czas. Kolejno zmywamy czystą wodą wcześniej zdezynfekowaną powierzchnie, a roztwory dezynfekcyjne i myjące wylewamy do kanalizacji.
Czy warto dokonywać dezynfekcji?
Stosowanie środków dezynfekcji w wielu branżach jest prawnie usankcjonowane, aczkolwiek każdemu powinno zależeć na tym, aby prowadzić w ten sposób profilaktykę przenoszenia się różnego rodzaju chorób. Zalety stosowania płynów do dezynfekcji i innych preparatów są powszechnie znane, nie można jednak zapominać o tym, że są to niebezpieczne substancje chemiczne wymagające zachowania szczególnej ostrożności.