Zaburzenia integracji sensorycznej u dzieci

Zaburzenia integracji sensorycznej dotyczą zwykle dzieci. To właśnie wtedy są one najczęściej diagnozowane. Czym tak właściwie integracja sensoryczna jest? I dlaczego jej zaburzenia powinny być odpowiednio wcześnie rozpoznane?

Integracja sensoryczna i jej znaczenie

Integracja sensoryczna stanowi proces, który zależy od tego, jak działa układ nerwowy. Odpowiada on za odbiór informacji z zewnątrz i odpowiednie ich opracowywanie, tak aby możliwe było zrozumienie otaczającej nas rzeczywistości i poruszanie się w niej.

Cały proces rozpoczyna się od odebrania informacji przez narządy zmysłów (wzrok, słuch, dotyk, czy węch). Informacje pochodzące z tych narządów są rejestrowane za pomocą właściwych receptorów i później przekazywane do mózgu. Tam integrują się one i organizują w sposób, który umożliwia człowiekowi właściwe funkcjonowanie organizmu w otaczającym go świecie, prawidłowy rozwój funkcji poznawczych czy przyswajanie informacji.

Właściwa integracja wzrokowo-ruchowa wymaga prawidłowego działania, jak również współpracy wszystkich układów sensorycznych. Jako pierwszy pośród nich można wymienić układ dotykowy, który służy nam do rozpoznawania przedmiotów przy pomocy dotyku czy odczuwania bólu. Dzięki niemu kształtowany jest schemat ciała, zdolność planowania czynności ruchowych czy też umiejscowienie ciała w przestrzeni.

Drugi to układ priopercepcji. Ma on za zadanie dostarczać do mózgu informacje o położeniu naszego ciała w przestrzeni, jak również informacje o ruchach, które to ciało właśnie wykonuje.

Trzeci układ to układ przedsionkowy. Jest on odpowiedzialny za zmysł równowagi, bowiem koordynuje ruchy gałek ocznych, a także ruchy ciała i głowy, dzięki czemu odpowiada właśnie za utrzymanie równowagi.

Dzięki współpracy wymienionych układów możliwe jest nabywanie wielu umiejętności, jak chociażby planowanie ruchu, świadomość ciała, koordynacja ruchowa, przetwarzanie słuchowo-językowe albo wzrokowo-przestrzenne.

Zaburzenia integracji sensorycznej u dzieci – przyczyny

To zaburzenia, które polegają na niewłaściwym przetwarzaniu informacji pochodzących z narządów zmysłów. Znacznie upośledza to przyswajanie informacji, opanowanie mowy, pisania i czytania, stanowi również przyczynę problemów z komunikacją.

Przyczyną wystąpienia zaburzeń integracji sensorycznej u dzieci mogą być nieprawidłowości w rozwoju układu nerwowego albo struktur mózgowych, które odpowiedzialne są za przetwarzanie informacji.

Jednakże poza przyczynami organicznymi istotne są również przyczyny pochodzenia pozabiologicznego, jak chociażby nieodpowiednia stymulacja narządów zmysłów albo wręcz ich nadmierna stymulacja. Tego rodzaju sytuacja może pojawić się w przypadku, gdy środowisko dziecka jest ubogie i niezróżnicowane albo zbyt intensywnie zapełnione bodźcami.

Zaburzenia integracji sensorycznej u dzieci – objawy

Jakie objawy powinny zaniepokoić każdego rodzica? Pośród symptomów, które mogą świadczyć o zaburzeniach integracji sensorycznej u dzieci można wymienić :

• bezustanne dotykanie przedmiotów, obgryzanie paznokci, obgryzanie rękawów czy ciągłe dotykanie kolegów,
• trudności ze skupieniem uwagi – uczeń potrafi szybko się rozproszyć i ma problemy z ustalaniem hierarchii odebranych bodźców,
• trudności ze skupieniem wzroku – skłonność do potykania się, niezdarność, skłonność do upuszczania przedmiotów i zderzania się z nimi,
• zaburzenia koordynacji ruchowo-wzrokowej (problemy ze spisywaniem informacji napisanych na tablicy, czy trudności ze znalezieniem odpowiedniego miejsca w książce celem rozwiązania konkretnego zadania),
• słaba koordynacja ruchowa, problemy z wykonywaniem ćwiczeń fizycznych,
• nadmierna aktywność albo odwrotnie – ospałość,
• trudności w kontaktach międzyludzkich,
• niedostateczna albo nadmierna wrażliwość na ból,
• nadwrażliwość na niektóre rodzaje dźwięków.

Podsumowując powyższe, warto zauważyć, że zaburzenia integracji sensorycznej występują zwykle u dzieci. Polegają one na nieodpowiednim przetwarzaniu informacji pochodzących z zewnątrz za pomocą narządów zmysłu, takich jak wzrok, słuch i dotyk. Pośród przyczyn wyżej wymienionych zaburzeń można wymienić przede wszystkim zaburzenia w rozwoju układu nerwowego i struktur mózgu. Ponadto przyczyną zaburzeń integracji sensorycznej może być również zbyt intensywna albo zbyt uboga stymulacja narządów zmysłów. Objawami, jakie można zauważyć są na przykład trudności w skupieniu uwagi czy trudności w kontaktach międzyludzkich.

Inspirowane: Sensoludki.pl – żłobek Bemowo